KÜÇÜK EV ALETLERİ KATEGORİSİNİN İNCELENMESİ VE
KATEGORİNİN BÜYÜME NEDENLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ
MEHTAP YILDIZ
115645082
İSTANBUL BİLGİ ÜNİVERSİTESİ
SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ
MBA TÜRKÇE
DANIŞMAN HOCA
PINAR YILDIRIM
İÇİNDEKİLER
ÖZET………………………………………………………………………………………… 1
ABSTRACT………………………………………………………………………………. 2
TABLO LİSTESİ ………………………………………………………………………….3
GİRİŞ………………………………………………………………………………………. 4
1. Küçük Ev Aletleri………………………………………………………………….. 7
1.1. Küçük Ev Aletleri Tanımı ve Kapsamı………………………………… 7
1.2. Küçük Ev Aletlerinin Tarihi………………………………………………………..7
1.3. Dünyada Küçük Ev Aletlerine Genel Bir Bakış……………………. 8
1.4. Türkiye’de Küçük Ev Aletleri…………………………………………… 12
1.4.1. Kategorilerin Tanımı ve Kapsamı…………………………….. 12
1.4.2. Pazar Büyüklükleri ve Gelişim Trendi…………………..…………………13
1.4.3. Pazarın İlk 5 Markası……………………………………………… 15
1.4.4. Pazarın Değerlendirilmesi…………………………………………….…….17
1.4.5. Küçük Ev Aletleri Kullanım Motivasyonları……………… 19
1.4.6. Hanede Bulunurluk………………………………………………… 20
1.4.7. Küçük Ev Aletleri Alışverişine Genel Bakış……………… 21
1.4.7.1. Kim alıyor?………………………………………………………….21
1.4.7.2. Ne zaman satın alıyor?………………………………….. 21
1.4.7.3. Nereden satın alıyor?………………………………………………………………..22
1.4.7.4. Satınalma karar ağacı……………………………………………….24
1.5. Küçük Ev Aletleri Kategorisinin Büyüme nedenleri……………. 25
1.5.1. Ülke Ekonomik gelişiminin büyümeye etkisi………………………………25
1.5.2 Evlilik ve Boşanmaların büyümeye etkisi………………….. 28
1.5.3. Şehirleşmenin ve Nüfus artışının büyümeye etkisi……… 30
1.5.4. Yeni Medya Gelişiminin Büyümeye Etkisi……………….. 33
1.5.5. Ana Trendlerin Büyümeye Etkisi…………………………….. 34
2. Küçük Ev Aletlerinde Gelecek Dönem……………………………………………..40
SONUÇ…………………………………………………………………………………… 43
KAYNAKÇA…………………………………………………………………………… 44
ÖZET
Genel olarak tost makinası, ızgara, fritöz gibi pişirici ürünler, blender, mikser gibi gıda hazırlayıcı ürünler, çay makinası, su ısıtıcı gibi sıcak içecek hazırlama, ütüler, süpürgeler, hava temizleyici, nemlendirici gibi ev konforu ürünlerini de kapsayan sektöre Küçük Ev aletleri adı verilmektedir.
Türkiyede küçük ev aletleri 2017 Pazar büyüklüğü adetsel 17milyon , cirosal ise 3,74milyar TL seviyesindedir ve birçok sektörün üzerinde bir büyüme sergilemektedir.
Küçük ev aletlerinin büyüme nedenleri birçok faktörden kaynaklanmaktadır. Kişi başına düşen hane gelirinin artması ile evlerde daha fazla elektrikli ev aleti kullanılmaya başlamaktadır. Evlenmeler, boşanmalar, çocukların büyüyüp başka eve çıkması, şehir dışı üniversite okumaları, göçler gibi birçok neden ev aletleri pazarını büyütmeye devam etmektedir.
Yenilikcilik ve innovatif ürünler de pazarı büyüten diğer bir faktör olarak ortaya çıkmaktadır.
Köyden kente göç, şehirleşme, iş hayatına katılan kadın sayısındaki artış ve bu kadınların kendi kazançları ile tüketime katılıyor olması yine sektörü büyüten bir diğer faktördür.
Bu projede kategorinin büyüme nedenleri detaylı incelenmiş ve küçük ev aletlerinin geleceğinin nasıl şekilleneceği ile ilgili yaklaşımlar oluşturulmuştur.
Anahtar Kelimeler: Ev Aletleri, Küçük Ev Aletleri
1
ABSTRACT
Small Domestic Appliances is a category within the “durable consumption group” with white goods and consumer electronics. small household appliances which mostly took place in the market through imports before 1980 ,its increase in brand and product variety started to be seen with the help of local r&d and manufacturing from 1990.
The small house appliances category includes toaster, grill, fryer, blender, mixer, tea maker, water heater, hot drink preparation and also some home comfort products like vacuum cleaner, ironing, utensils, air cleaners, humidifier and also personal care products such as hair dryer and hair straitghener.
Small household appliances in Turkey in 2017 the market size of the unit sale 17mio, while turnover was TL 3,74billion and exhibit the market increase more than many sectors.
The reasons for the growth of small household appliances come from many factors. With the increase of household income per capita, more household electrical appliances are being used at home. Many reasons such as marriages, divorces, growing children to have their own house, out-of-town university education, immigration continue to expand the market for home appliances.
Innovation and innovative products are also emerging as another factor in the growth of the market.
The increase in the number of women participating in the labor migration, urbanization, the number of women participating in the business life, and the fact that these women are participating with their own earnings is another factor that enlarges the sector.
In this project, the causes of the growth of the categories have been examined in detail and approaches have been developed about how the future of small household appliances will be shaped.
Keywords: Household Appliances, Small Household Appliances
2
TABLO LİSTESİ
TABLO 1 2010-2017 KEA Sektörü Ciro Değerleri
TABLO 2 Kişi Başına Düşen Gayri Safi Milli Hasıla Tablosu
TABLO 3 Türkiye Satınalma Gücü Paritesi Göstergeleri
TABLO 4 Evlenme ve Boşanma Sayısı Tablosu
TABLO 5 Yıllara, Yaş Grubu ve Cinsiyete göre nüfus tablosu
TABLO 6 Yıllara göre il/ilçe ve belde/köy nüfusu tablosu
TABLO 7 Bilgi Toplumu İstatistikleri 2004-2017
3
GİRİŞ
Türkiye’de tüketim alışkanlıkları 10 ar yıllık peryodlar halinde ele alınırsa 1970’lerde tutumluluk ön plana çıkacaktır. 1980 lerde hızlı tüketim, 1990 larda yabancı markalara talep şeklinde farklı bir tüketim alışkanlığı gösteriliyor olacaktır. 2011 yılındaki ekonomik krizden sonra ise fiyatlara daha hassas bir tüketim dönemi başlayacak, bunun neticesinde hiper, süpermarketler hatta arkasından ucuzluk marketleri dönemi başlayacak, paket çeşitliliği ve uygun fiyatları ile pazarı büyümeye devam edecektir.
Hemen her sektör gibi küçük ev aletleri de bu onar yıllık tüketim peryodlarından etkilenerek gelişimine devam etmiştir.
Tüketim alışkanlıklarının dönemsel gelişimine ek olarak gelişen ve değişen yaşam stilleri de küçük ev aletleri pazarını önemli ölçüde etkilemiş ve büyütmüştür.
Küçük ev aletlerinde tüketicinin beklentisi kullanımı kolay, az zaman harcayan, yüksek güvenlikli, kolay temizlenen, çok fonksiyonlı, sağlıklı pişirme yapılabilen, doğa dostu, estetik ve evdeki diğer aletlerle benzer tasarımlı ürünlere doğru gitmektedir. Bununla beraber şehirleşmenin artmasıyla metrekareleri azalan evler ve mutfaklar çok yer kaplamayan küçük ev aletleri beklentisini de doğurmaktadır.
Örneğin çok klasik bir ürün olan su ısıtıcıdan eskiden sadece suyu kaynatmasını beklerken bugün kaynatma yüzeyinin ne olduğu, kaç güvenlik mekanizması olduğu, farklı sıcaklıklarda hazırlanmış su alınabilmesi, hatta anında su ısıtarak ihtiyaç kadar suyu anında veren ürün beklentisi oluşmuş ve bugün cam veya paslanmaz gövdeli, özel güvenlik tertibatlı, akıllı kontrollu, anında suyu ısıtan özel ısıtıcı elemanlı su ısıtıcalar pazara sunulmuştur.
Yine hemen her evde bulunan ütülerde eskiden sadece iyi ısınmış bir taban ve buhar beklenirken , bugün kullanım kolaylığı, hızlı ütüleme ihtiyacı, güvenlik beklentisi, yüksek buhar gücü ihtiyacı oluştu. Bugün ütü kategorisine bakıldığında ise kolay kullanımlı, rahatlıkla su doldurulması için geniş ağızlı, hafif, otomatik kapanma özellikli, ütülemeyi kolaylaştıracak
4
özel kaygan taban kaplamalı, özel buhar üretme teknolojisine sahip ütüler görülmektedir.
Gıda hazırlama işleminde farklı ev aletleri ile yapılan kesme, rendeleme, dilimleme, yoğurma gibi bir çok yiyecek hazırlama işi mutfak robotu adı altında toparlandı. Mutfak robotları ilk tasarlandığında mutfakda kapladığı yer, kullanım kolaylığı gibi birçok detaya dikkat edilmemişken, günümüz mutfak robotları hem kompakt, hem son derece kolay monte edilen, üstelik bir çok fonksiyonunu önceden hafızasında kayıtlı olarak yerine getiren, içine konan gıdanın ağırlığını ölçerek hızına kendisi de karar verebilen akıllı ve gerçek bir mutfak robotuna dönüştü.
Son yılların önemli trendlerinden olan sağlıklı pişirme ile ilgili de küçük ev aletleri sektöründe fritöz anlamlı bir ürün olarak görünmektedir. Ocak üzerinde tavada yapılan ve kontrolsuz ısınan yağın ortaya çıkardığı kanserojen maddeler ve bunların besinler aracılığıyla vücuda alınmasının önüne yağın sıcaklığının sürekli sabit bir seviyede tutularak kontrol edilebildiği fritözler geçti. Günümüzde ise daha sağlıklı pişirme beklentileri bir kaşık yağ ile ve hatta son dönemde sıcak hava ile kızartma yapabilen pişiricilerin pazara sunulmasına neden oldu.
Yine tüketicilerdeki sağlıklı pişirme talebi buharlı pişirici denilen bir elektrikli mutfak aletinin de tasarlanmasına ve üretilmesine neden oldu. Suyun içinde haşlanan birçok gıdanın besin değerinin haşlama suyuyla beraber kaybolduğu inanışı buharlı pişirici pazarının büyümesinin sürücülerinden biri olarak konumlandı ve gıdaları hiç yağ koymadan, hiç su ile de temas ettirmeden, sadece sıcak buhar ile pişirme fikri hem çok sağlıklı, hem de çok leziz algılandı.
Bunların yanında eskisi olmayan ama modern hayatın gereği olarak sıfırdan elektrikli olarak tasarlanmış bir çok yeni ürün de bulunmaktadır. Örneğin yüzlerce yıl gazlı ocakların üzerinde demlenen geleneksel türk içeceği çay tasarımcıların elinde suyunu kendi kaynatan, kaynayınca kendiliğinden gücünü düşüren, kablosuz da kullanılarak kullanıcı alışkanlıklarını dikkate almış olan, ayrıca susuz kaldığında kendini kapatan, güvenli, şık, modern bir elektrikli ev aletine dönüşmüştür.
Geleneksel türk pişirme yöntemlerinden mangal hem şehir hayatı ile uyum sorunu, hem de kömür isinin ve yine kontrolsuz sıcaklıkdan dolayı yanan et parçalarının insan vücuduna negatif etkileri gibi sağlık endişeleri nedeniyle uzaklaşılan bir rituel iken küçük ev aleti üreticileri
5
tarafında dumansız, sıcaklık kontrollu, özel yapışmaz kaplamalı, etlerin üzerindeki yağın bile
damlayarak azalmasına olanak tanıyan tasarımlı elektrikli griller pazara sunularak modern dünyanın ihtiyaçlarına cevap verdiler. Diğer yandan grill yüzeyinde ve et pişirme tekniğinde daha sağlıklı çözüm arayışları hala devam ediyor.
Kişisel bakımda da son yıllar içerisinde küçük ev aletlerinde bir çok yenilik yapılmıştır. Çalışan kadınların zamansızlıkları onları iş kadınlığı, annelik, ev kadınlığı gibi birçok rollerini aynı anda yerine getirme zorunluluğu içinde bırakırken, bakımlarından da ödün vermek istemeyen kadınlar bir anda küçük ev aleti üreticilerinin onlar için tasarladığı birbirinden şık , güvenilir, kolay kullanılan, yüksek performanslı saç düzleştiricileri ve saç maşaları ile karşılaşmıştır. Bir yandan çocuğunu okula hazırlarken, bir yandan saçlarını şekillendirmelerini sağlayarak kadınların hayatını kolaylaştırmayı hedefleyen üreticiler trendin bu tarz hayatı kolaylaştıracak ürünlere yöneldiğinin farkındalar ve bu nedenle yakın gelecekte bu tarz birçok yeni ürün de raflarda görülmesi beklenmektedir.
6
- KÜÇÜK EV ALETLERİ
- Küçük Ev Aletleri Tanımı ve Kapsamı
Küçük elektrikli ev Aletleri beyaz eşya ve tüketici elektroniği ile birlikte Dayanıklı Tüketim grubunun içinde kabul edilmekte olan bir kategoridir.Evlerde kullanıma uygun olan elektrikli ürünleri kapsamaktadır.Ocak, fırın, bozdolabı, çamaşır ve bulaşık makinası gibi ürünler beyaz eşya sektörü kapsamına girerken, televizyon, ses sistemleri ve video oynatıcılar gibi ürünler tüketici elektroniği kapsamında değerlendirilmektedir. Tost makinası, ızgara, fritöz gibi pişirici ürünler, blender, mikser gibi gıda hazırlayıcı ürünler, çay makinası, su ısıtıcı gibi sıcak içecek hazırlama ürünler, ütüler, süpürgeler, hava temizleyici, nemlendirici gibi ev konforu ürünlerini de kapsayan sektöre ise Küçük Ev aletleri adı verilmektedir. (Küçük Ev Aletleri Sektor Raporu-http://risk.gtb.gov.tr/data/)
1.2 Küçük Ev Aletlerinin Tarihi
Küçük Ev aletlerinin tarihsel gelişimine baktığımızda ilk ütüleme ihtiyacının mermer, taş parçaların ısıtılıp kumaş üzerinde gezdirilmesi ile giderildiği görülmüştür. 17. yüzyılda bir metal parçaya sap monte edilerek ilk ütü görünümlü cihaz yapılmış, metal yüzey ısıtılarak ütüleme yapılmıştır. Daha sonra metalin içi oyularak içine kor alev konmuş bu şekilde ütüleme yapılmıştır. Metale elektrik verilerek ısıtılması fikrini ilk kez 1882 yılında Amerikalı mucit Henry Seely geliştirmiş ve patentini almıştır.1905 yılında ilk hafif elektrikli ütü üretilmiş, 1926 yılında ise Elden adında bir kuru temizleme firması ilk buharlı ütüyü üretmiştir. (https://www.mailce.com/utunun-tarihcesi-ve-eski-utu-resimleri.html)
Ütü gibi süpürgenin de icadı 1800 lü yılların sonuna denk gelmektedir. İngiliz Hubert Booth ilk yakıtla çalışan süpürgeyi yapmıştır. Bu süpürge çok ağır ve hantal bir süpürge olduğundan ihtiyaç olan mekanlara araba üzerinde gider, boruların içeri salınması ile süpürme işlemi yapılırdı. Bu icat çok sevilmiş ve talep görmüştü. 1901 yılında Booth ilk süpürge üretim tesisi olan Britsh Vacuum Company’i kurmuş ve ilk süpürgelerin tanıtımını da 1902 yılında İngiliz Kraliyet ailesinin bir töreninde yapmıştır. Taç giyme töreninde kırmızı halıların üzerini temizleyen Booth ardından kraliyet ailesine süpürge satmış, bunun ardından aristokrat grubun içinde süpürge bir gösteriş ve güç ürünü haline gelmiştir. Süpürge ile yapılan şovlar olmuş, insanlar şeffaf bir borunun içinden geçen pislikleri uzun uzun seyretmişlerdir.
7
1908 yılında Murray Spangler adında bir mucit ilk hafif elektrikli süpürgeyi tasarlamış ve patentini almıştır ama üretememiştir. William Hoover bu süpürgeyi üretmiş ve satmıştır. O kadar ciddi bir talep görmüştür ki Hovver bir fabrika da Kanada’da açmıştır. Halen süpürgelere ilgi çok yoğundur. Çeşitlenerek ve performans açısından kuvvetlenerek süpürge üretimi devam etmektedir. (https://www.mailce.com/elektrikli-supurgenin-icadi.html)
Mikserin buluşu ve gelişimine bakarsak, 1908 yılında Hobart Manufacturing Company adında bir şirketin mühendislerinden biri olan Herbert Johnson, elektrikli bir mikser icat etmiştir. İlham kaynağı, ekmek hamurunu metal kaşıkla karıştıran bir fırıncı olmuş, bu işlemi gerçekleştiren elektrik motorlu bir mikser geliştirmiştir. 1915 yılına gelindiğinde, 80 litrelik bu mikser tüm ABD Deniz Kuvvetleri gemileri ve aynı zamanda pek çok ticari pastanede kullanılıyordu. Ev tipi modeller geliştirilmeye başlandı ve 1918 yılına kadar şirket yöneticileri evlerinde modelleri test ediyordu. Bir yöneticinin eşi bu geliştirilen ürünle ilgili “Bildiğim tek şey, bu ürünün sahip olduğum en iyi mutfak yardımcısı ( Kitchen Aid ) olması dedi ve bu söylem markanın ismi oldu. (http://www.ilkkimbuldu.com/mikseri-kim-buldu/)
Yerel kategorilerde ürünlerin icadını incendiğinde 1990 lı yılların başında İngiliz Strix su ısıtıcı komponent üreticisi ile Eksen adında bir Türk üretim tesisinin kurucusu Semih Karahanoğlu ortak bir proje başlatmış ve ocak üzerinde çaydanlık ve demlik ile hazırlanan Türk çayını alt haznesinde elektrikle suyu kaynatan, kaynayan suyun buharının sıcaklığını anlayarak ısıtıcı elemanın gücünü azaltan, susuz kaldığında kendini güvenlik olarak kapatan ilk Türk çay makinasını geliştirmişlerdir. Plastik, metal, cam gövdeli alternatifleri ve porselen, cam ve metal gövdeli demlik alternatifleri ile çok kısa sürede yüzbinler satmaya başlayan bu ürün bugün Küçük Ev aletleri kategorisinde yılda ortalama 1,5 milyon adet ürünün satıldığı büyük bir Pazar haline gelmiştir. (GFK Araştırma Raporu 2017)
- Dünyada Küçük Ev Aletlerine Genel Bir Bakış
Dayanıklı tüketim ürünleri pazarı hızlı büyüyen ve sürekli gelişen bir pazardır. Elektrik ve elektronik ev aletleri teknolojik gelişimine öncelik veren ülkelerin gelişmişlik düzeyinde daha kısa sürede bir gelişme kaydettiği görülmektedir. Uzakdoğu’da Güney Kore, Singapur ve Tayvan, Avrupa’da ise Finlandiya ve İspanya’nın bu politikayı izlediğini ve elektronik sanayi
8
yatırımlarının özendirilmesi ile hızlı kalkınmanın tetiklendiği görülmüştür. ARGE ye önem vermek ve bilgi teknolojilerine yatırım hızlı kalkınma ve gelişmenin ana sürücüleridir.
Elektronik sanayisi hızla gelişmekte, bu gelişen sanayi dayanıklı tüketim ürünlerinin de alt yapısını desteklemektedir. Dayanıklı tüketim ürünleri sektörü dünya sanayi üretiminin %10 unu oluşturarak dünyanın lider sanayilerinden biri haline gelmiştir.
Dayanıklı tüketim ürünlerinin bir alt kolu olan küçük ev aletleri pazarı ise dünyada 2016 yılında 60,5 milyar USD ye ulaşmıştır. 2015 yılına göre kur sabitlenmiş bazda %5 büyüme göstermiştir. (GFK 2017)
Dünyada küçük ev aletleri dendiğinde aşağıdaki kategorilerden bahsedilmektedir.
- Sıcak içecek hazırlama
- Eektrikli su ısıtıcı
- Gıda hazırlama
- Pilav pişiricler
- Ekmek kızartıcı
- Meyve sıkacakları
- Eğlenceli pişiriciler
- Mini fırın
- Fritöz
- Elektrikli barbeku
- Tıraş makinaları
- Saç kurutucu
- Saç şekillendirici
- Ütü ve ütüleme sistemleri
- Elektrikli süpürge
- Buharlı temizleyici
- Hava temizleyici, nemlendirici
- Elektrikli fanlar
- Elektrikli ısıtıcılar
Küçük Ev Aletleri pazarı harcanabilir gelirin artması, ürün yükseltme tandansı, enerji verimliliğine yöneliş ve kullanıcı dostu ürün arayışı gibi faktörlerden etkilenmektedir. Bölgeler bazında pazarın güncel durumuna bakıldığında :
9
1.Avrupa tüketicisi evde pişirme alışkanlığını geliştiriyor, gastronomi kültürü profesyonel ekipmanların kullanımını teşvik ediyor. Ütü ve süpürge pazarı stabil. Batı Avrupa pazarı doyuma ulaşmış durumda, yenileme potansiyeli limitli. Avrupa yaşlandı.
Batı Avrupa ve Baltık bölgesi ivme kazanıyor; AB entegrasyonunda olan bölgeler gelir seviyesine bağlı tüketim tandanslarını geliştiriyor. Türkiye izafen güçlü bir pazar.
2. Kuzey Amerika pazarı enerji verimliliğine yönelen ve bu çerçevede yenileme pazarını tetikleyen dinamiklere sahip. Büyüme potansiyeli sınırlı ancak istikrarlı. (GFK-2016)
3. Güney Amerika pazarı statik yapıya sahip. Dünya kupası nedeniyle Brezilya tüketimini artırıyor.
Latin Amerika ülkelerindeki harcanabilir gelir seviyesi yenileme pazarı için kısıtlı imkanlar sunuyor. (GFK-2016)
4.Asya pazarı en cazip pazar konumunda, kalite ve fonksiyon odaklı upgrade tercihi önemli bir büyüme etkeni. (GFK-2016)
Düşük penetrasyon seviyesine ilaveten yenileme potansiyeli pazarı daha da cazip kılmakta.
5. Avustralya pazarı Avrupa trendlerini sonradan, ancak daha güçlü bir ivme ile yaşıyor.
Commonwealth kültürü baskın olduğundan Birleşik Krallık örneklemesi birçok tüketim grubunda rastlanılıyor. (GFK-2016)
6. Ortadoğu pazarı hızla güçleniyor; Arap baharının Mısır gibi nüfus yoğun bir pazarı olumsuz etkilemesi Afrika’nın genel performansını çok ciddi etkiledi.
Afrika’nın KEA potansiyeli diğer sektörlere kıyasla daha düşük, bölgenin bakir pazar özelliği KEA için doğrudan fırsat sunmuyor; tüketici öncelikleri farklı. (GFK-2016)
Dünyada küçük ev aletlerinin global ana trendleri şu şekildedir.
10
- Sürekli Büyüme
Yüksek ekonomik türbülanslara rağmen küçük ev aletleri sektörü dirençli durmakta ve pozitif ve dinamik büyüme trendi özellikle Avrupa ve Asya’da devam etmektedir. (Euromonitor-2015)
- Katma Değer
Birçok ülkede tüketiciler daha yüksek fiyatlı ve daha iyi donanımlı ürünler satınalma motivasyonu içinde bulunmaktadır. (GFK-2017)
- İnovasyon ve Yeni Pazar segmentleri
Global küçük ev aletleri pazarı inovasyon ve akıllı ev aletlerinden beslenmektedir. Yeni ürünler tüketicilerin günlük hayatlarını kolaylaştırmakta ve konfor getirmektedir. (GFK-2017)
- Enerji Verimliliği
Elektrikli süpürgelerde 2014 yılında başlayan enerji etiketi uygulaması 2017 yılında ikinci fazını da geçirmiş ve süpürge pazarının dinamikleri değişmiştir. (GFK-2017)
- Bağlanabilirlik ve Akıllı Ev
Yeni büyük dalganın akıllı evden gelmesi bekleniyor. Bağlanabilirlik büyük beyaz eşyadan küçük ev aletlerine doğru ilerliyor ve bu yenilik tüketicilerin hayatlarına birçok fayda sağlayacak. (GFK-2017)
- İnternet satışlarının büyümesi
İnternet kanalının büyümesi küçük ev aletlerini de etkilemektedir. Diğer yandan, bu durum ülke bazında ve kategori bazında ciddi farklar gözetmektedir. (GFK-2017)
11
- Türkiye’de Küçük Ev Aletleri
- Kategorilerin Tanımı ve kapsamı
Türkiye’de sayılabilen küçük ev aletleri 6 ana kategoriden oluşmaktadır. Bunların içerisinde en büyüğü 2017 Eylül GFK verilerine göre adetsel % 20,4 cirosal % 41,5 büyüklüğe gelmiş olan elektrikli süpürge pazarıdır. Elektrikli süpürge pazarının alt kategorileri torbalı, torbasız, dik, sulu, el süpürgesi olarak kırılmakta bunların içinde de en büyük alt kategori torbasız siklonik süpürge pazarı olarak görülmektedir.
Süpürgeden sonra ikinci büyük Pazar adetsel %11,9 , cirosal %14,2 büyüklüğe sahip olan ütü kategorisidir. Ütü pazarının alt kırılımı da buharlı el ütüsü ve jeneratörlü ütü şeklindedir ve jeneratörlü ütü pazarı her yıl büyümeye devam etmesine rağmen hala pazarın yoğunluğu buharlı el ütüsündedir.
12
Üçüncü büyük Pazar adetsel % 16,3, cirosal % 12,2 pazar payına sahip olan sıcak içecek hazırlama kategorisidir. Sıcak içecek kategorisi çay makinaları, türk kahvesi makinaları, espresse ve filtre kahve makinalarından oluşmaktadır. Bu kategorinin % 90 büyüklüğü türk çay ve kahve makinaları arasında hemen hemen eşit bölüşülmekte iken dünya kahve makinaları da yavaş yavaş gelişmeye devam etmektedir.
Sıcak içeçecekten sonra gelen gıda hazırlama kategorisinin adetsel büyüklüğü % 12,6, cirosal büyüklüğü ise % 8,8dir. Gıda hazırlama kategorisi içinde en büyük payı % 60 ın üstünde bir oranla el blenderları almaktadır. Sadece parçalayan, parçalayan çırpan ve kesen şeklinde çok fonksiyonlu blenderlar türk tüketicisinin olmazsa olmaz ürünlerinden görülmektedir. Bunu doğrayıcı, mikser, masa blenderi ve mutfak robotu kategorileri takip etmektedir.
Erkek ve kadın traş makinaları pazarı da adetsel % 9, cirosal % 7,7 büyüklüğe sahiptir. Bu Pazar da son yıllarda kadınlarda lazer epilasyon cihazları, erkeklerde ise sakal trendinin yaygınlaşması ile büyüme trendine girmiştir.
Adetsel % 7,3, cirosal % 5,5 Pazar payına sahip olan bir diğer kategori de pişirme kızartma kategorisidir. Kategorinin en büyük oyuncusu tost makinalarıdır. Tost makinalarını waffle, ekmek kızartma, fritöz, otomatik pişiriciler takip etmektedir.
Saç kurutma, saç şekillendirme, meyve sıkacakları, su ısıtıcılar gibi diğer kategoriler de bu ana kategorileri takip eden büyüklüktedir.
- Pazar Büyüklüğü ve Gelişim Trendi.
Türkiyede küçük ev aletleri 2017 Pazar büyüklüğü adetsel 17 milyon , cirosal ise 3,74 milyar TL seviyesindedir ve birçok sektörün büyüme ortalamasının üzerinde bir büyüme sergilemektedir. (GFK-2017) Son 10 yıllık büyüme trendi aşağıdaki gibidir.
13
TABLO 1 2010-2017 yılları Arası KEA Sektörü Ciro Değerleri ve Kategori Payları
Kaynak : GFK Turkiye Araştırma Raporları
14
- Türkiye Pazarının ilk 5 markası
Philips
İnsan hayatını iyileştirmeyi misyon edinen Philips 123 yıl önce Hollanda’da kurulmuştur. 120 bin çalışanı ile dünyanın 150 ülkesinde faaliyet göstermektedir. 2025 yılı itibariyle 3 milyar insana ulaşmayı vizyon olarak edinmiştir. Dünya çapında 8 farklı ARGE merkezi ile yenilikçi ürünlerin geliştirilmesi öncelikli hedefleri arasındadır. 2016 yılı itibariyle tüketici ürünleri gelirlerinin %33ü ev bakımı %25 i kişisel bakım kategorileri ile gerçekleştirmiştir.
Philips 3 ana alanda faaliyet göstermektedir.
- Tüketici ürünleri, sağlık, kişisel bakım, ev bakımı, eğlence ürünleri
- Sağlık hizmeti, görüntüleme, ev sağlık çözümleri, hasta bakım ve klinik bilgi sistemleri, müşteri hizmetleri
- Aydınlatma, LED, Otomotiv aydınlatma, profesyonel aydınlatma çözümleri, tüketici avizeleri, Işık kaynakları, Elektronik modüller
Philips iş modeli sisteminin 4 temel unsuru vardır. Piyasa değeri, Grup stratejisi, Operasyonel mükemmmellik ve Müşteriye sunulan değer. 4. Ana faaliyet alanı olarak da söylenebilecek Innovasyon grup ve servisleri şirketin uçtan uca değer zincirini arttırmak amaçlı kurulmuştur.
Arçelik
Arçelik markasının doğuşu 1950 li yılların başına gelir. O dönemlerde henüz buzdolabı kullanımı yaygınlaşmamıştır, insanlar gıdalarını kilerlerde veya tel dolaplarda saklamaktadır. Amerikalı Frigidaire marka kategoriye ismini vermiştir.
1953 yılında Vehbi Koç ve Lütfi Doruk tarafından ARÇELİK markası kurulmuş ve 1954 yılında Sütlüce’deki ilk fabrika devreye alınmıştır. 1956 yılına gelindiğinde soba üretimine geçilmiş 1959 yılında ise ilk yerli çamaşır makinası hattı devreye alınmıştır. 1960 yılında ilk buzdolabı üretilmiş, bu arada talep aşırı artmaya başlamış, fabrikanın büyümesi ihtiyacı doğunca Çayırova’ya taşınılmıştır. Ardından sırayla 1975 yılında Eskişehir fabrikası, 1993 yılında Ankara bulaşık makinası, 1999 yılında Bolu Ardem tesisi devreye alınmıştır. Bugün Arçelik A.S. Romanya, Rusya, Çin, Tayland, Güney Afrika, Pakistanın da aralarında olduğu 7 ülkede 18 üretim tesisine sahiptir. 32 ülkede Satış ve Pazarlama ofisi vardır ve Arçelik, Beko,
15
Grundig, Bloomberg, Elektrabregenz, Arctic, Leisure, Flavel, Defy, Altus ve Dawlence olarak toplam 11 markasıyla dünya pazarında var olmaktadır. Türkiye’de beyaz eşya, ankastre ve klima pazarının % 50 den fazlasına sahip lider marka konumundadır. Toplam satışlarda ise Avrupa’nın üçüncü büyük markasıdır.
Tefal
Fransız Marc Gregorie isimli bir mucit kimyasal alaşımlar üzerinde çalışarak aluminyum üzerine yapışmaz kaplama yapmanın yolunu bulmuş, bulduğu bu alaşıma TEFLON adını vermiştir. Poli tetra flor etilen olarak okunan PTFE malzeme yapışmama ve kir tutmama özelliği ile ciddi bir ihtiyacı karşılamış ve aluminyumun ısı transferinin getirdiği pişirme konforu ile PTFE nin getirdiği yapışmazlık özelliği birleşerek mutfaklarda çok önemli bir yer edinmiştir. TEFAL markası 1956 yılında kurulmuş ve ardından TEFLON kaplı tava tencerelerin kullanımı hızla artmıştır.
Tefal kuruluşundan itibaren büyük yatırımcıların dikkatini çekmeye başlanmış ve 1968 yılında SEB Grup tarafından satın alınmıştır. SEB 1850 li yıllara kadar geçmişi uzanan köklü bir Fransız şirketidir. SEB in satın alışından itibaren ürün yelpazesini elektrikli ev aletlerini de kapsayacak şekilde geliştiren ve dünyaya yayılışını hızlandıran Tefal bugün Türkiye de dahil 120 ülkede faaliyet göstermektedir.
3 ana iş grubu yönetilmektedir. Yiyecek hazırlama, Mutfak aletleri ve Ev & Kişisel bakımı.
Innovasyon Komitesi ile yenilikçi ürün ve yaklaşımlar öncelikli yönetim felsefesidir.
Yeni teknoloji / inovasyon yatırımları yapmak amaçlı Seb Alliance adında farklı bir şirket €30 Mio bütçeyle kurulmuştur.
Arzum
En değerli küçük ev aletleri grubu olma vizyonuyla faaliyetlerini sürdüren, sektörünün lider markası Arzum’un temelleri, 1953 yılında küçük ev aletleri, radyo, bisiklet ve televizyon gibi geniş bir ürün yelpazesinin ithalatçılığını yapan Güney İthalat Kolektif Şirketi’nin kurulmasıyla atılmıştır. 1966 yılında “Arzum” markası tescil ettirilmiş ve küçük ev aletleri odak sektör olarak belirlenmiştir. 1967 yılında ütü, 1968 yılında mekanik süpürge, 1975 yılında meyve presi, Arzum markası ile üretilen ve piyasaya sunulan ilk ürünleri olmuştur. 90’lı yıllarda renkli
16
televizyonların piyasaya sunulması ile birlikte TV üretimi işini bırakan şirket kurucuları, küçük elektrikli ev aletleri ile büyümeye devam etmişler, 1998 yılında ise ikinci bir marka olarak Felix’i pazara lanse etmişlerdir.
Markanın altında kullanım şekillerine göre 6 ürün kategorisi bulunmaktadır. “Gıda hazırlama grubu” ürünleri; çubuk blender, doğrayıcı, katı meyve sıkacaklarından oluşmaktadır. “İçecek hazırlama grubu” ürünlerinde ise su ısıtıcısı, çay makinası ve Türk kahvesi makinası bulunmaktadır. “Pişirme ve kızartma grubunda ” ekmek kızartma makinaları, tost makinaları, elektrikli pişiriciler ve fritözler bulunmaktadır. Bunların yanı sıra buharlı ütülerden ve ütü masasından oluşan “ütü grubu”, dikey ve yatık süpürge modellerinden oluşan “Temizlik grubu”, saç kurutma makinesinden saç şekillendiricilere, epilasyon cihazlarından banyo basküllerine kadar her türlü bakım ve ihtiyaca hitap eden ”Kişisel bakım grubu” bulunmaktadır.
Marka özellikle mutfak kategorisinde blender, tost makinası gibi ürünlerde uzun yıllardır adetsel ve cirosal liderliğe sahiptir. Markanın değerleri ‘Yenilikçi’, ‘tutkulu’, ‘samimi’ ‘özenli’ ve “güvenilir olmak” tır.
Fakir
Fakir 1933 yılında Almanya’da kurulmuş bi markadır. Markanın adı almancada aile anlamına gelen “Familia” ile markanın kurucusu Willhelm “Kircherer” in soyadının birleşmesinden gelmektedir. İlk anda zemin temizleme için kullanılan makinalar üreten Fakir, 1950 lerdeki markanın yaygınlaşma döneminde elektrikli ısıtma cihazları üretimini de programına ekledi. Fakir markası 1985 yılında Türkiye’de Saruhan Şirketler Grubu ile anlaşarak bu çatı altında Türk tüketicisi ile buluşma kararı almıştır. Türkiye pazarına ilk olarak halı yıkama makinaları ve yağlı radyatörler ile giriş yapılmıştır. Toz torbalı, torbasız, sulu ve çubuk süpürgeler, buharlı temizleyiciler, halı yıkama makinaları,mutfak aletleri, kişisel bakım ürünleri, sağlık ürünleri, hava temizleyiciler, hava nemlendiricileri, ısıtma soğutma ürünleri ve şofbenler ürün gamındaki ürünlerdir.
- Pazarın değerlendirilmesi
Küçük Ev Aletleri pazarı hakkında 2016 yılında yapılan bir araştırmada (IPSOS Kategori Değerlendirme Araştırması-2016) gerek küçük ev aleti ürünleri olarak hatırlanma / belirtilme, gerekse bugüne kadar kullanılma düzeyleri açısından;
Genç yaş, kişisel bakım makineleri gibi ürünleri daha fazla belirtirken; büyük yaş “hayatını kolaylaştıran” çay makinesi gibi ürünleri öne çıkarıyor.
17
Yüksek SES grubunun algısında öne çıkan ürünler arasında, mutfakta kullanılan yiyecek hazırlama grubu ürünler öne çıkıyor. Örneğin elektrikli ızgara, katı meyve sıkacağı ve az yağlı/yağsız fritözün bu grupta öne çıkması grubun “genel sağlık” algısına dair de fikir veriyor.
Son 1 yıl içinde hedef grubun %82’sinin herhangi bir küçük ev aleti satın aldığı görülüyor. Bu düzeyin başında gelen ürünlerin daha çok “trend” ürünler olarak da adlandırabilecek; kişisel bakım makineleri ile mikser, el blenderi gibi yiyecek hazırlama grubu ürünler olduğu görülmektedir.
İncelenen tüm ürünlerin sahiplik süreleri gözönüne alındığında kullanıcıların “yeni” ürünlere sahip olduğu söylenebilir. 4 yıl ve daha uzun süredir kullanılan ve yenilenme potansiyeli görülen ürünlerden; mikser, saç kurutma makinası, ütü, el blenderi ve fritöz öne çıkmaktadır.
Kullanıcıların sahip oldukları ürün ve markalardan genel olarak “memnun” oldukları görülüyor. Bu memnuniyet düzeyinin daha yüksek olduğu ürünler ise mikser, saç şekillendirici, katı meyve sıkacağı ve mutfak robotudur.
Yeniden aynı markadan aynı ürünü almak konusunda kullanıcıların yaklaşık dörtte biri konuya olumlu bakarken; özellikle öne çıkan ürünler; mikser, kettle, çay makinesi, saç kurutma makinesi, saç şekillendirici ve katı meyve sıkacağıdır.
Kullanıcıların özellikle saç şekillendirici, mikser, mutfak robotu ve kettle ürünlerini ve markalarını tavsiye etme konusunda daha pozitif oldukları görülmektedir.
Kullanıcıların markalara ilişkin algısı ve markalara yönelik tutumundan ulaşılan “marka seçimindeki önemli konular” bilgisi küçük ev aletleri kategorisinde kullanıcıların bir marka seçerken güvenebileceği, iyi tanınan bir marka aradığını zira ödedikleri paraya değecek ürünler almak istediğini göstermektedir.
Aradıkları ve seçecekleri markanın, modern ve konusunda uzman olması ayrıca tüketicinin ihtiyaçlarına uygun, dayanıklı ürünler üretmesi bekleniliyor.
18
Hedef grubun 5’te 1’nin plansız satın alım yaptığı görülmektedir. Ancak satın alım sırasında da marka tercihine etkisi olan en önemli faktörlerin markaya dair algı ve ürünün fiyatı olduğu görülmektedir.
Her 2 tüketiciden birinin satın alım öncesinde araştırma yaptığı, öncelikle fiyatlar ve ürün özellikleri hakkında bilgi topladığı görülmektedir. Bunun için kullanılan kaynaklar, satış noktası ve arkadaş/yakın tavsiyesi ile internet blogları/ sosyal medyadır.
Araştırma yapılan kaynağa önemli bir grubun güvendiği, araştırma yapanların 3’te 1’nin bu kaynak nedeniyle de etkilendiği görülmektedir.
Tercih edilen satış noktaları sıklıkla markanın kendi bayisi ve ev eşyası satan lokal zincirlerdir. Bu tercihin nedeni ise satış noktası olarak bu noktalara güveniliyor olunması; bu satış noktalarının sık gidilen ve eve yakın noktalar olmasıdır.
Gelecek dönem plananlan satın alımlar incelendiğinde ise beklenen bir polerizasyon görülmektedir. Evine ilk defa ürün alacak grup kadar, ürünü yenileme amaçlı alacak bir grup da bulunmaktadır.
Planlamada öne çıkan markalar yine Arçelik, Arzum ve Tefal’dir. Bu tercihin sebebi de markaya dair olumlu algıdır.
Satın alma planlaması yapanların da yakın çevre ve satış noktasını bilgi almak amaçlı kaynak olarak gördüğünü ve bu kaynağa güvenmekle beraber satın alma kararında etkileyeceği görülmektedir.
- Küçük Ev Aletleri Kullanım Motivasyonları
Küçük ev aletlerinin kullanım motivasyonlarının deşifre edilmesi için yapılan bir kalitatif araştırma sonucuna göre (Futurebright 2014) aşağıdaki başlıklarda kullanım motivasyonları gruplanmıştır.
19
Canlılık
Modern hayatın içinde olmak, hayata karışmak ve çağı yakalamak için, kendini aktif , enerjik, yenilenmiş hissetmek ve yaratıcı işler çıkarmak için, kendi sınırlarını, toplumun önüme koyduğu sınırları zorlayabilmek için küçük ev aletleri.
Eğlence
Hayattan daha çok zevk almak, anlık kararlar alabilmek, kendini daha rahat bırakabilmek, ev işleri ile ilgili endişelenmemek ve onları zaman zaman umursamamak için küçük ev aletleri.
Sosyalleşme /Paylaşım
Hayatın kolay akan, iyilik ve rahatlık dolu tarafının tadını kaygıdan uzak bir duyguyla çıkarmak, iyimser ve paylaşım dolu bir dünyada güzel zaman geçirmek için küçük ev aletleri.
Farklılaşma
Kendine ait diğerlerinden farklı bir tarzı olduğunu, ince seçimlerin ve ona özel zevkleri olduğunu hissetmek için, ortaya koyduğu işlerle kendisiyle gurur duymak için küçük ev aletleri.
Kontrol
Ev işlerini gerektiği gibi yönetebilmek, işleri çığırından çıkmadan kontrol altında tutabilmek için küçük ev aletleri.
Güven /Rahatlık
Ev işleri konusunda işlerin yolunda gideceğini bilmek, sorun çıkmadan, rahat bir akış içerisinde olacağını hissetmek için küçük ev aletleri
- Hanede bulunurluk
Türkiye’de Küçük Ev aletleri pazarının büyümesinin nedenlerinden biri de hala birçok alt kategorinin hanede bulunurluğunun düşük olmasından kaynaklanmaktadır. Ütü ve süpürge gibi temel ev aleti ihtiyaçlarında %96 ve %98 gibi bir hanede bulunurluk olmasına rağmen blender,
20
mutfak robotu, epilasyon cihazı gibi ürünlerde % 70 lerde bir bulunurluk, son yıllarda çok gelişen çay makinası, kahve makinası gibi ürünlerde henüz % 27 seviyesinde bir sahiplik görülmektedir. Bu durum küçük ev aletlerinde Pazar fırsatının da değerli bir göstergesi olarak ele alınabilir. (GFK -2016)
- Küçük Ev Aletleri Alışverişine Genel Bakış
- Kim alıyor?
KEA satın alım kararı genelde kadın tarafından alınıyor.
Ev hanımları bu kararı kocalarının onaylamasını beklerken, çalışan kadın satın alımı kendi başına gerçekleştirebiliyor.
- Ne zaman satın alıyor?
Küçük ev aletleri eskidiğinde, bozulduğunda,yeni bir ihtiyaç olduğu durumda, arkadaş/ tanıdık tavsiye ettiğinde satın alma gerçekleşiyor.
21
- Nereden satın alıyor?
Küçük Av Aletleri Pazarının kanal kırılımı detayına inildiğinde Geleneksel Kanal, Münhasır kanal, Zincir mağazaları ve hiper/ süper/ discount marketler, e-ticaret siteleri görülmektedir.
Geleneksel Kanal
Tekno Marketà Media Markt, Teknosa, Darty vs.
Ana Bayiler
Evkur
Marketler
Internet
AVM Mağazalarıà Esse, Bernardo vs.
Züccaciye
Çeyiz Mağazaları
Küçük AVM’ler- çok katlı mağazalar
Tele Satış
Markaların kendi mağazaları
Tüketicilerin satın alma alışkanlıkları da değişim göstermektedir. Geleneksel perakendeler düşüş trendindedir, geleneksel bayi sayısı günden güne azalmaktadır. Batı Avrupa pazarında 2016 yılında 28.400 cadde mağazası kapanırken, 13.500 yeni eticaret sitesi açılmıştır.
Eticaret siteleri, deneyim ve dizayn mağazaları, indirim marketleri ve avm züccaciyeleri ise olgunluk noktasındadır. Gel-al noktası olan online perakendeciler, online klup ve topluluklar ise büyüme trendindedir. Sosyal medya perakendesi ve akıllı telefon tarama dükkanları ise yeni yeni trend olan noktalardır. (GFK-2017)
22
Teknoloji ürünlerinin internet satışlarına bakıldığında Avrupa ortalamasındaki ciro payı %22,5 oranındadır. Türkiye pazarında ise internet satışlarının oranı %2,6’dır, internet yaygınlığı ve akıllı telefon kullanımlarının artmasına bağlı her geçen sene bu oran artmaktadır.
23
- Satınalma Karar Ağacı
Küçük ev aletlerini satın alma kararını kadınlar vermektedir. Kadınlar satın alma öncesi en çok etraflarından görüş almakta, arkadaşları, anneleri, kardeşleri ve sosyal medya üzerinden veya forumlar üzerinden satınalmak istedikleri ürün ve marka hakkında görüş toplamaktadırlar. Tavsiye bu anlamda satınalma karar ağacının en tepesine oturmaktadır. Tavsiyenin ardından bilinen, etrafta çok kullanılan bir marka olması tercih edilmede ikinci öncelikli parametre olarak görünmektedir. Tavsiye ve markadan sonra üçüncü önemli satınalma karar belirleyici faktör ürün özellikleri ve performansıdır. Bunun ardından ise renkler, cam gibi farklı malzeme kullanımları, ödüllü tasarımlar ve çok yer kaplamayacak boyutlar vs satınalma kararını belirlemede etkili olmaktadır. Bilinenin aksine fiyat, satın alma kararında bütün bu anlatılanlardan sonra gelmektedir. Son olarak ise garanti süresi, yedek parçanın bulunabilirliği vs gibi satış sonrası müşteri hizmetleri satınalma kararı verirken görece en sonda yer almaktadır. Küçük ev aletleri beyaz eşyaya göre birim fiyatı daha uygun, çabuk satın alınabilir bir ürün olduğu için beyaz eşyada çok önemli olan ve satın alma kararını yüksek oranda etkileyen satış sonrası hizmet faaliyetleri küçük ev aletlerinde son sıralarda bir öneme sahip olmaktadır. (Futurebright 2015)
24
- Küçük Ev Aletleri Kategorisinin büyüme nedenleri
Küçük ev aletlerinin büyüme nedenleri birçok faktörden kaynaklanmaktadır. Kişi başına düşen hane gelirinin artması ile evlerde daha fazla elektrikli ev aleti kullanılmaya başlamaktadır. Evlenmeler, boşanmalar, çocukların büyüyüp başka eve çıkması, şehir dışı üniversite okumaları, göçler gibi birçok neden ev aletleri pazarını büyütmeye devam etmektedir.
Yenilikcilik ve innovatif ürünler de pazarı büyüten diğer bir faktör olarak ortaya çıkmaktadır.
Köyden kente göç, şehirleşme, iş hayatına katılan kadın sayısındaki artış ve dolayısıyla bu kadınların kendi kazançları ile tüketime katılıyor olması yine sektörü büyüten bir diğer faktördür.
Bu bölümde Türkiye’de küçük ev aletleri pazarının büyümesinin en büyük nedenlerini incelemek hedeflenmektedir.
1.5.1. Ülke ekonomik gelişiminin büyümeye etkisi
Ülke ekonomisi 1960 lar, 70 ler, 80 ler ve 90 lar çeşitli sıkıntılarla mücadele etmiştir. 2001 yılındaki büyük krizden sonra ise ciddi bazı önlemler alınması gerekliliği doğmuş ve son 16 yılda Türkiye ekonomisi hala bazı sıkıntılar devam etmekle birlikte gelişme kaydetmiştir.
2000 yılı itibariyle bakıldığında kişi başı gayri safi hasıla cari fiyatlarla TL bazında 2656 TL iken, 2016 yılında bu değer 32904 TL ye yükselmiştir. TL olarak bu dataya bakmak yeterli olmayacağından USD bazında baktığımızda ise 2000 yılında 4229USD olan cari fiyatlarla gayri safi yurtiçi hasılanın 2016 yılında 10883 USD ye çıktığı görülmektedir. (TUIK)
25
TABLO 2 Kişi Başına Gayri Safi Yurtiçi Hasıla Tablosu
Kaynak : TUIK
Bir diğer gösterge ise Satınalma Gücü Paritesidir. Bu kavramı açıklamak gerekirse satınalma gücü paritesi birbirinden farklı para birimleri arasındaki satınalma gücünü eşitleyerek ülkereler arasındaki fiyat düzeylerini aynı seviyeye getiren bir değişim oranıdır.
Belirli bir mal ve hizmet sepetinin alınabilmesi için gereken ulusal para tutarlarının birbirleriye oranlanması şeklinde hesaplanmaktadır. Bu oran kullanılarak farklı para birimlerine dönüştürülen harcamalar, ülkeler arasında gerçek anlamda karşılaştırabilir veriler sağlamaktadır. Satınalma gücü paritesi, para birimlerinin sadece kendi ülkelerinde harcandığı varsayımına dayanır.
Bu tanım ve kapsam çerçevesinde bakıldığında ise 2000 yılında 0,28 olan satınalma gücü paritesi, 2016 yılında 1,34 e kadar çıkmıştır.
26
Kişi başına reel gayri safi milli hasıla 2000 yılında 9426USD iken 2016 yılında reeel bazda 24807USD ye kadar çıkmıştır.
TABLO 3 Türkiye Satınalma Gücü Paritesi Göstergeleri
Kaynak : TUIK
Aşağıdaki tablolardan görüleceği üzere 2001 sonrası IMF nin desteği ve alınan önlemler ve ekonomi güçlendirme programlarının da etkisi ile bir iyileşme sürecine girdi. Ekonomik büyüme yüksek ilerlerken enflasyon düşmeye başladı, bütçe açığı kapatılmaya başlandı.
2000’li yıllara büyük bir ekonomik kriz ile (2001 krizi) giren Türkiye ekonomisi ilerleyen yıllarda IMF’nin büyük maddi desteği ve uygulamaya konulan güçlü ekonomiye geçiş programıyla önemli bir ekonomik toparlanma içine girdi. Aşağıdaki grafiklerden görüleceği gibi büyüme oldukça yüksek seyrederken enflasyon hızla düşürüldü, bütçe açığı kapatılmaya başlandı.
27
İşsizlik konusunda 2001 krizinden sonra ortaya çıkan sorun çok da köklü bir şekilde çözülemezken, ekonomik büyümeyi tetikleyen uygulamalr cari açığın da artmasına yol açtı.
- Evlilik ve boşanmaların büyümeye etkisi
| Sanayi devrimi ardından aile kavramında da değişiklikler olmaya başlamıştır. Bireysellik daha ön plana çıkmış, girişimcilik kavramı doğmuş, kadınlar iş hayatına daha fazla atılmış ve bunun bir yansıması olarak büyük aile yaşantıları yerini küçük ailelere bırakmış, boşanmalar artmış, yanlız yaşama gibi alternatif yaşam tarzları da oluşmaya başlamıştır. Toplumsal gelişimle beraber kişi başına düşen milli gelir artmış, boşanmış veya yanlız yaşamayı tercih eden kişilerin maddi sorunla karşılaşma riski de azalmıştır. Bu toplumsal değişme ve kitle iletişim araçlarının da etkisiyle ülkemizde son yıllarda aile, evlilik ve boşanma konularında yeni yaklaşımlar ortaya çıkmakta ve boşanma oranları yükselmektedir. 2001- 2017 yılları arasında TUIK evlenme boşanma oranlarına bakıldığında kaba boşanma hızının % 1,41 den % 1,70 lere kadar arttığını, kaba evlilik hızının ise % 8,35 den % 7,50 ye kadar azaldığı görülmektedir. 28 Elektrikli ev aletleri yeni hane sayısının artmasından pozitif etkilenir.Her bir yanlız yaşam tercihi, boşanma durumu, büyük ailelerin parçalanarak küçük aileler yapısına geçişi küçük ev aletlerinin bütün kategorilerini pozitif yönde etkilemektedir. TABLO 4 Evlenme ve Boşanma Sayısı Tablosu | |||||
| Number of marriages, crude marriage rate, number of divorces and crude divorce rate | |||||
| Kaba evlenme | Kaba boşanma | ||||
| Evlenme | hızı | Boşanma | hızı | ||
| sayısı | Crude marriage | sayısı | Crude divorce | ||
| Yıl | Number of | rate | Number of | rate | |
| Year | marriages | (‰) | divorces | (‰) | |
| 2001(r) | 544 322 | 8,35 | 91 994 | 1,41 | |
| 2002(r) | 510 155 | 7,73 | 95 323 | 1,44 | |
| 2003(r) | 565 468 | 8,47 | 92 637 | 1,39 | |
| 2004(r) | 615 357 | 9,10 | 91 022 | 1,35 | |
| 2005(r) | 641 241 | 9,37 | 95 895 | 1,40 | |
| 2006(r) | 636 121 | 9,18 | 93 489 | 1,35 | |
| 2007(r) | 638 311 | 9,10 | 94 219 | 1,34 | |
| 2008(r) | 641 973 | 9,04 | 99 663 | 1,40 | |
| 2009(r) | 591 742 | 8,21 | 114 162 | 1,58 | |
| 2010(r) | 582 715 | 7,97 | 118 568 | 1,62 | |
| 2011(r) | 592 775 | 7,99 | 120 117 | 1,62 | |
| 2012(r) | 603 751 | 8,03 | 123 325 | 1,64 | |
| 2013(r) | 600 138 | 7,88 | 125 305 | 1,65 | |
| 2014(r) | 599 704 | 7,77 | 130 913 | 1,70 | |
| 29 2015 | |||||
| 2016 | 594 493 | 7,50 | 126 164 | 1,59 | |
| Kaynak: Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü | |||||
| Source: General Directorate of Civil Registration and Nationality | |||||
| (r) Kaba evlenme ve boşanma hızları, Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi sonuçlarından | |||||
| hesaplanan yıl ortası nüfus tahminlerine göre revize edilmiştir. | |||||
| Kaynak : TUIK |
- Nüfus Artışı ve Şehirleşmenin büyümeye etkisi
Nüfus toplumsal bir kavramdır ve zaman içinde değişen, yaşayan bir yapıya sahiptir. Bir bölgede yaşayan insan sayısını verir ama bu numerik değerden çok daha fazla bir anlamı da vardır. Bir yerde yaşayan nüfusun eğitim durumu, çalışma durumu ve çalışma kollarına göre dağılımı, kır-kentte yaşama ve cinsiyet oranı gibi özellikleri bu nüfusun potansiyelini ve ihtiyaçlarını da şekillendirmektedir. Farklı bölgeler arasındaki doğal ve ekonomik farklılıklar, insanların yaşadıkları yerlerden başka yerlere gitmelerine sebep olmuş, bu da göç kavramını karşımıza çıkarmıştır.
Gelişmiş ülkelerin 18.yüzyılda başladığı sanayileşme ve kentleşme hareketi Türkiye’de 20. yüzyılda başlamıştır. Köylerdeki zor şartlara karşın, şehirlerdeki çekici koşullar nüfusun hızla kentlere doğru yığılmaya başlamasına neden olmuştur. Ulaşım ve iletişimdeki gelişmeler de göç olayına hız veren diğer faktörlerdendir. Şehre gelen ve burada bir süre yaşayan kişilerin şehirlileşmesi ve bunun getirdiği davranış setlerini de benimsemesi normaldir.
Türkiye İstatistik Kurumunun yayınladığı rapora göre 2007 yılında 70.586.256 olan Türkiye nüfusu 2017 yılında 79.184.711 kişiye ulaşmıştır. Bu nüfus büyümesinin en çok geldiği yaş aralığı olan 15-64 yaş aralığı ( 2017 de 46.943.690 2016 da 54.287,586) iken tüm kategorileri de kapsayacak şekilde en çok satın alma yapan veya satın alma kararını tetikleyen yaş aralığıdır.
30
TABLO 5 Yıllara, Yaş Grubu ve Cinsiyete göre Nüfus Tablosu
31
Türkiye İstatistik Kurumunun yayınladığı diğer bir rapora göre ise 2007 yılında il ve ilçe merkezlerinde yaşayan kişi toplamı nüfusun % 70,5 u iken, 2016 yılında bu oran % 92,3 ‘e dayanmıştır.
Köyden kente gelen bireyler bir süre sonra memurluk, ofis çalışanlığı gibi işlerde çalışmaya ve apartman dairelerinde yaşamaya başlamaktadır. Çocuklarını okula gönderen, ekonomik şartlar nedeniyle çalışmaya başlayan kadınların da artması ile zaman önemli bir kavram haline gelmekte elektirikli ev aletleri ihtiyaçları oluşmaya başlamaktadır. Ev temizliği için elektrikli bir süpürge, toplum içine temiz ve düzenli çıkmak için bir ütü, kısa sürede ıslak saçları kurutmak için bir saç kurutma makinası, geleneksel çorba ve yemekleri hızlı bir şekilde servis etmek için bir blender artık şehirli bir evin olmazsa olmaz cihazlarından olarak haneye girmeye başlamaktadır.
TABLO 6 Yıllara göre il/ilçe ve Belde/köy nüfusu
Kaynak : TUIK 32
- Yeni medyanın gelişiminin büyümeye etkisi
Teknolojideki gelişimler ve buna bağlı olarak iletişim teknolojilerindeki hızlı ilerleme birçok yeni kavramı da beraberinde getirdi. TUIK 2004-2017 yılları arası bilgi toplumu istatistiği referans alındığında hanelerde bilgisayar kullanımı 2007 yılında %33,4 iken 2017 yılında bu oran % 68,8 e yükseldi. Internet kullanımında da benzer bir durum görülmektedir. 2007 yılında %30,1 olan internet kullanım oranı 2017 yılında %88,8e kadar yükseldi. Hanelerde internet erişiminde ise çok daha dramatik bir gelişme görülmektedir. 2007 yılında sadece %19,7 olan hanede internet kullanımı 2017 yılında % 80,7 ye çıkarak % 400 bir büyüme gerçekleşmiştir. Bilgisayar sahipliği ve hanede internet bulunurluğunun artmasıyla beraber sosyal medya, sosyal ağlar, sanal dünya gibi pek çok yeni kavram da yeni medya adı altında insanların hayatına girmiştir . Bu yeni oluşumlar sosyolojik, kültürel ve ekonomik alanda da değişim ve dönüşümleri beraberinde getirmiştir. Lev Manovich, iletişim teknolojilerindeki değişimlerin toplumsal ve ekonomik süreçlerle paralel ilerlemesini toplumsal değişmeyle ilişkilendirmektedir. Günümüzde yeni medya teknolojileriyle kurulan ağlar sayesinde yeni ekonomik alanların ortaya çıktığı görülmektedir.
Dünya genelinde internet kullanımını otaya koyan bu rakamlar yeni medyanın hızını ve etkinlik alanını ortaya koymaktadır. Yeni medya teknolojileri ve internet sadece bir iletişim aracı olarak değerlendirilemez. Sosyal medyada sadece diğer insanlarla bir etkileşim alanı değil, ürün reklamı ve onların satışı için de bir platformdur. Kullanıcılar ziyaret ettikleri her sitede kendi ilgi alanlarına göre reklamlarla karşılaşmaktadır. Özetle yeni medya teknolojileriyle kurulan ağlar sayesinde yeni ekonomik alanlar da ortaya çıkmaktadır.
Her kategori gibi küçük ev aletleri de bu yeni medya düzeninde pozitif etkilenmekte, kendi web siteleri üzerinden markanın vaadi ve ürünlerin tanıtımı, sosyal medya üzerinden deneyim pazarlaması, forumlar ve bloglar üzerinden ürün tavsiyesi, e-ticaret siteleri üzerinden kolay ulaşılabilirlik ve hızlı satış imkanlarından faydalanılmaktadır. Tüm bu ek imkanlar küçük ev aletleri pazarının büyümesine ön ayak olmaktadır.
33
TABLO 7 Bilgi Toplumu İstatistikleri 2004-2017
Kaynak : TUIK
- Ana trendlerin büyümeye etkisi
Dünyadaki ana trendlerin büyüme üzerindeki etkisi de azımsanmayacak kadar önemlidir. Bu trendleri ve kategoriye etkileri bu bölümde değerlendirilecektir. (GFK-2017)
- İnnovasyon
2011 yılında dünyadaki küçük ev aletleri pazarı (US hariç) 1,2 milyar Euro iken bundan sadece 5 yıl sonra 2016 yılında Pazar büyüklüğü %358 büyüme ile 5,6 milyar Euro seviyesine gelmiştir. Bu dramatik büyümenin arkasında tüketicilerin hayatlarını kolaylaştıran innovasyonların önemli bir rolü vardır. Büyümenin en fazla geldiği ürünlerden birisi şarjlı dik süpürgeler olmuştur. Kablo derdi olmayan, gelişen pil teknolojisi ile şarjı çok daha uzun süre giden ve performansı neredeyse kablolu yatık süpürgeler kadar iyileşen dik süpürgeler hızla evlere girmeye başlamıştır. İkinci en büyük büyüme temizlik robotlarından gelmektedir. Mekan içinde kendi kendine gezerek tozları toplayan, evin koordinatlarını belirleyerek her yeri temizlemeyi atlamayan,şarjı azaldığında istasyona kendi kendine gidip kendini şarj eden bu robotlar pazarı büyüttü. Bir diğer innovasyon az yağ ile kızartma yapan fritözler olmuştur. Hemen ardından önceden programlanabilen, kızartma, buharda pişirme, kavurma, fırınlama gibi birçok pişirme metodunu bir arada bulunduran çok amaçlı elektrikli pişiriciler, meyve ve sebzelerin yüksek torkta düşük hızla liflerini parçalamadan suyunu sıkaran yavaş sıkma makianaları, vücuttaki istenmeyen tüyleri düşük voltajlı lazer ışıkları ile uyutan ve uzun süre
34
tekrar çıkmasını engeleyen IPL makinaları, aynen yeri temizleyen robot gibi geniş cam yüzeyleri kendi kendine temizleyen robot cam temizleyiciler, dişlerini nasıl ve ne kadar temizlediğini diş fırçası üzerinden analiz eden ve mobil bağlantı ile tüketicisine bilgi veren ve yönlendiren akıllı diş fırçaları, çekirdeken kahveyi anında öğüterek kahva hazırlayan kahve makinaları gibi birçok yenilik ve rahatlık sunan inovatif ürünler dünyada küçük ev aletleri pazarının son yıllarda hızla büyümesine neden olmuştur. (GFK-2017)
- Sağlık ve Güzellik
İnsan yaşamı uzamaya devam etmektedir. Buna tıptaki gelişmeler, yaşam ortamlarındaki iyileşmeler, farkındalığın artması, insanların vücutlarının varlığını sürdürebilmesi için gerekli olan ihtiyaçlara daha aktif, bilinçli ve etkin bir şekilde cevap vermesinin rolü büyüktür. Sağlık ve güzellik konusunda yapılan bilinçlendirme çalışmaları günümüz dünyasında sağlık ve güzelliği önemli konulardan biri haline getirmiş, bunun neticesinde de organik gıda gibi, sağlık ve estetik turizmi gibi birçok yeni iş kolu doğmuştur. Küçük ev aletlerinin gerek kişisel bakım, gerek ev bakımı, gerekse de gıda hazırlama gibi alt kategorileri de bu sağlık ve güzellik trendinden son 5 yılda artan bir ivme ile faydalanmaya devam etmektedir. Batı Avrupa’da sadece 2014’den 2015’e cildi temizleyen, kan dolaşımını hızlandıran, masaj yapan cilt bakımı ürünleri %18, ayak tabanlarında oluşan kalın tabakaları temizlemeye yarayan şarjlı ayak törpüsü %73, vücüdun çeşitli bölgelerine özel masajlar yapabilen masaj aletleri %25, cildi tazeleştiren, mevsim geçişlerinde oluşan duygu durum bozukluklarını iyileştiren ışık
35
terapisi makinaları % 11 büyüyerek kişisel bakım ürünleri pazarının büyümesine etki eden ana oyuncular olmuşlardır. (GFK-2017)
Yine aynı şekilde US hariç tüm Avrupada 2014’den 2015’e sağlıklı içecekler hazırlamak için kullanılan masa mikserleri % 34, sebze ve meyveleri suyunu sıkarak çiğ şekilde tüketmeye imkan sağlayan katı meyve sıkacakları % 18, sıfır yağ ile veya 1 kaşık yağ ile kızartma yapma imkanı sunan, sıcak hava ile kızartma yapan sağlıklı fritözler % 7 ve ev içi ortamdaki havayı temizleyen, alerjenlerden arındıran hava temizleyicilerin pazarı da % 45 büyüme göstermiştir.
- Bağlanabilirlik
Akıllı ev kavramı son yıllarda sık sık duyulmaya başlanan, henüz bir ürün veya hizmet üzerinden hizmet alınmaya başlanılmasa bile kavram olarak gün geçtikçe içselleştirilen bir yeni dünya nesnesi durumundadır. Kablosuz algılayıcılar (wireless sensor) sayesinde yer yüzündeki canlı cansız tüm nesneler bilgi ve iletişim teknolojileri şebekelerine bağlı hale gelebileceklerdir. Doğrudan yada bu şebekeler üzerinden haberleşebilecekler, uzaktan bilgi toplayıp bilgi verebileceklerdir. Bugünden hayatımıza girmeye başlamış olan bu teknolojiler sayesinde, yer yüzündeki milyarlarca nesnenin (insan, hayvan, makina, cihaz, araba, yol, bina vb.) uzaktan
36
izleme, kontrol, yönetimi mümkün hale gelecek; başta sağlık, ulaşım, üretim vb. olmak üzere hayatın değişik alanlarında olağanüstü gelişmeler söz konusu olacaktır.
Akıllı ev, bağlanan ürün, nesnelerin interneti gibi kavramların hepsi cihazların gerek birbirleri ile , gerekse sahipleri ile bir platform üzerinde haberleşmesi ve bazı komutları uzaktan alabilmesi veya bazı kararları önceden tanımlanması kaydıyla sahibi yerine alabilmesi durumunu tanımlamaktadır.
Bugün için IoT yani bağlanabilirlik en çok ev güvenliği ve kontrolünde , enerji yönetimi ve ışıklandırmada, eğlence sistemlerinde, sağlıkta ve elektrikli ev aletlerinde kullanılmaktadır. Yakın gelecekte de insansız arabalar, akıllı yollar, akıllı binalar, insansız üretim tesisleri, uzaktan kimlik doğrulama, herhangi bir aracı nesne kullanmadan uzaktan ödeme vb. pek çok yenilik bizi bekliyor olacak.
Bağlanabilir ürünler gün geçtikce artmakta sıra ile çamaşır makinalarının, bozdolaplarının, elektrikli diş fırçalarının, banyo basküllerinin, multi pişiricilerin, kahve makinaları ve temizlik robotlarının IoT versiyonlarının pazarının büyümesi beklenmektedir. (GFK-2017)
37
Bağlanabilir ürünlerin Pazar payının her yıl nasıl arttığını gösteren aşağıdaki datadan da görüldüğü üzere Çinde 2014 yılında hiç pazarı olamayan robot süpürgenin 2016 yılında Pazar payı % 28 e yükselmiş durumdadır.
Almanya 2014 de % 6 olan akıllı diş fırçası pazarı 2016’da % 18, Fransada % 2 olan akıllı pişirici pazarı 2016 yılında % 18 ve Hollandada 2014’de % 17 olan akıllı tartı pazarı 2016’da %32 ye çıkmış durumdadır.
38
- Robotlaşma
Yemek pişirme ve temizlikten, çocuk bakımı ve arkadaşlığa kadar robotların insan hayatında nasıl varolabileceği yakın geçmişe kadar bilim kurgu filmlerinin konusu iken son yıllarda hızla robot teknolojisi gelişmeye başlamış ve insan hayatında yer almaya başlamıştır. Bugün ev içinde kendi kendine temizlik yaparak gezen süpürge robotlar insanların hayatına girmeye başlamıştır. Aynı şekilde camı temizleyen, bahçedeki çimleri biçen robotlar da artık raflarda yerini almıştır. Evin dışında güneş panellerini ve havuzları artık robotlar temizlemektedir. Temel ihtiyaçlar dışında evcil hayvanınızı besleyen, size masaj yapan robotlar da konsept tasarım boyutunu geçmiş çalışır modelleri gösterime çıkmıştır. Son 10 yılda hızla gelişen teknoloji insanların hayatlarını kolaylaştıracağı her türlü robotize hizmeti de talep etmesine ve bunlar da sürekli pazarın yeniliklerle büyümesine sebep olmaktadır.
Japon Robot Derneği’nin (JARA) yayımladığı rapora göre 2020 yılında ev ve iş yerlerinde kullanabileceğimiz birçok robot çeşidi ortaya çıkacak ve bu robotlar insanlara hem günlük işlerinde, hem de bilimsel deney ve araştırmalarında yardım edebileceklerdir. (GFK-2017)
39
- Küçük Ev Aletlerinde Gelecek Dönem
Gelecek 10-30 yıl içerisinde ev aletleri radikal değişikliklere uğraması beklenmektedir.
Taşınabilir ve kablosuz çamaşır makineleri ile yıkama ürün kategorisi yeniden şekillenecektir.
Tükettiği suyu arıtıp tekrar sisteme geri çeviren yeni nesil bulaşık makineleri pazarda yerine alabilecektir.
3 boyutlu yazıcıların mutfaklarda yer alabileceği bir dünya beklenen senaryolar arasında yer almaktadır.
Buzdolabında soğutma işlemini jel ile yapılabilecek farklı ürün konseptleri olabilecektir.
Enerji verimliliği ve fosil yakıt maliyetleri paralelinde elektrikli aletler pazarında radikal bir değişim olması muhtemeldir; ısıtma sistemlerinde teknolojik değişiklikler gözlemlenebilir.
Kentsel dönüşüm ve Türkiye’deki konut planlamasındaki radikal değişiklikler konut ısınma ihtiyaçlarında verimlilik kriterini ön plana çıkartacaktır. Bu doğrultuda:
Hane ısıtmada münferit kombi kullanımının azalması ve merkezi sistemlerin devreye alınması gündeme gelebilir.
Su ısıtmada ortak kaskad sistemlerin artması ancak münferit kullanım için yüksek kapasiteli ani ısıtıcıların ön plana çıkması beklenmektedir.
Markaların Türkiye pazarında “ani su ısıtıcı” ürün gamını geliştirmeye yönelik planları bulunmaktadır. Ani ısıtıcıların elektrikli termosifona kıyasla sunduğu %15-20’lik enerji tasarrufu dikkat çekicidir.
Ev otomasyon sistemleri için kullanıcı dostu ürün tedariği ile niş bir pazar oluşturulması ihtimali yüksektir; müşteriye yaratılan değerin yanında oldukça karlı bir ürün grubudur
40
Dünyada akıllı ev teknolojileri sadece yeni projelerde değil; mevcut konutlarda da uyarlanabilecek dönüşüm teknolojileri ile desteklenmektedir. Şirketlerin temel motivasyon kaynağı konut otomasyon pazarının sunduğu cazip fırsatlardır.
Konut dahilinde yer alan elektronik sistemleri akıllı ara birimler vasıtasıyla tek bir merkezden kontrol edilebilecektır. Kullanıcılar akıllı cihazlarla konutlarındaki cihazlara ulaşabileceklerdir.
Elektronik güvenlik ekipmanları alanında Türkiye pazarı halen geniş bir oyun alanı sunmaktadır; markanın gücünün tüketici zihninde güvenle ilişkilendirilmesi muhtemeldir.
Tekil(standalone) sistemlerde Türkiye pazarı önemli fırsatlar sunmaktadır; güvenlik sistemlerinde penetrasyon ülke genelinde hala sadece % 6 seviyesindedir. Tekil sistemler mobil şebeke ile desteklendiğinde network sistemlere kıyasla çok daha fazla penetrasyon imkanı elde etmektedir. Kaptivite düzeyi ve fiyat-talep esnekliğinin az olması nedeniyle karlılığı oldukça yüksek bir ürün grubudur.
Mevcut ev aletleri kategorilerinde otomasyonun artacağı bir pazar beklenmektedir
Otomasyon sistemli ürünler, akıllı cihaz kullanımı ile birleşerek tamamiyle uzaktan yönetilebilen bir yapıya dönüşecektir.
Kullanıcıların davranışlarını kaydederek otomatik olarak sıcaklığı belirleyen ve uzaktan kontrol edilebilen sistemler yakın gelecekte evlerde yer alacaktır.
Ev temizliği, yiyecek ve içecek hazırlama gibi kategorilerde ileri otomasyona sahip ev aletleri yakında pazarda yerini bulacaktır. Bu alanda kendi kendini temizleyen fırınlar, yemek pişirme modulleri önden programlı pişiriciler şimdilerde pazara sürülmektedir.
Yiyecek hazırlama ve pişirme kategorisindeki sağlıklı yaşam yönünde yeniden şekillenecek olup evde sağlık takibi yapılmasına imkan tanıyan yeni kategoriler oluşacaktır.
Sağlıklı gıda hazırlamak gün geçtikçe çok önem kazanacaktır. Bu konuda gıdanın kalorisinden içeriğine kadar bir çok boyutta inceleme yapabilen mutfak aletleri geliştirilmeye başlanmıştır
41
Sıfır yağ ile organik yiyeceklerin pişirilebileceği yeni ürünler pazara girmesi de muhtemeldir.
Bireylerinin doktora gitmeden sağlık takiplerini yapabilecekleri ve bilgilerini aktarabileceği sistemler konutlarda yerini alacaktır. Bu konuda bir çok farklı platformda çeşitli markalar çalışmalarını hızlandırmıştır
Bebek elektroniği alanında Türkiye pazarında orta ve alt segmentlerde ciddi bir boşluk mevcut; demografik veriler ve teknoloji kullanım oranları ürünün lehine çalışmaktadır.Doğum oranı OECD ortalamasının çok üstünde Türkiye’de her yıl 1.5 milyon bebek dünyaya gelmektedir.
% 84’e varan akıllı telefon kullanımı ara birim ve yazılım kullanım kolaylığı açısından önemli fırsatlar sunmaktadır.
42
SONUÇ
Türkiyede küçük ev aletleri 2017 Pazar büyüklüğü adetsel 17 milyon , cirosal ise 3,74 milyar TL seviyesindedir ve birçok sektörün büyüme ortalamasının üzerinde bir büyüme sergilemektedir. (GFK 2017)
Her geçen gün artan teknoloji kullanım oranı, artan yapılaşma, değişen ve gelişen yaşam trendleri, artan doğum oranları ile çocuk bakım trendlerindeki değişimler, iletişim dünyasındaki gelişmeler, kişilerin hayatına etki eden ve onları yönlendiren sosyal medyanın ve dijital mecraların gücü, ekonomik refah seviyesinin artması, iş hayatına katılan kadın oranının artması, zamanın yetersizliği ve hayatı kolaylaştıran ve kişiye zaman kazandıran ürünlere olan ihtiyacın artması pazarı hem büyütmekte hem de dinamik kılmaktadır.
Gelecek 10 yıl içinde dünyada sürücüsüz araçlar, bilgisayar ve mobil telefonların konuşma ara yüzleri, sanal gerçeklik, otomasyon ve nesnelerin interneti gibi çığır açıcı yeni teknolojiler hayatın her yerine girmeye başlayacak ve bu yeni teknolojiler bir çok iş kolunu da tetikleyecek ve ürün ve hizmet portföyleri de bu yeni dünya düzenine uyacak şekilde yapılanacaktır.
Bu teknolojileri takip etmesi gereken küçük ev aletleri inovasyonu tetikleme, yönetme ve hayata geçirme, üretim yetkinliklerini arttırma, yeni dünyanın tüketici içgörülerini doğru anlama ve işleme konularında kendisi geliştirmeye devam etmelidir. Son 10 yılda dünyada teknolojiyi üretenler ve bu teknolojiyi tüketenler olmak üzere daha keskin bir ayrım şekillenmektedir. Türkiye küçük ev aletleri inovasyon, üretim ve yeni pazarlara giriş gibi gelişim alanlarını da sürekli gündeminde tutmalı ve bununla ilgili yönetim ve yatırımlarına ara vermeden devam etmelidir.
Gerek mevcut pazarın yukarıda bahsedilen nedenlerle büyüme potansiyeli, gerek dünyada küçük ev aletleri pazarının potansiyeli, gerek jeopolitik konumu itibariyle Türkiye’nin komşu ülkeler ve yakın bölgelerde hem tüketici içgörülerinin benzerliğinden hareketle inovasyonu tetikleyebilmesi , hem de üretim yetkinliklerinin ve kıvraklığının getirdiği avantajı iyi kullanması ülke ekonomisinin lehine bir durum olacaktır.
43
KAYNAKÇA
(Öztürk &Altuntepe , 2008) Türkiye’de Kentsel Alanlara Göç edenlerin Kent ve Çalışma hayatına Uyum Durumları-Bir Alan Çalışması
2017 GFK Küçük Ev Aletleri Pazar Araştırma Raporu
2017 GFK Dayanıklı Tüketim Global Pazar Araştırma Raporu
2016 Euromonitor Elektrikli Ev Aletleri Pazar Araştırma Raporu
2014 Futurebright Küçük Ev Aletleri Dinamiklerini Keşfetme Araştırma Raporu
Cumhuriyetten Bu yana Türkiye Ekonomisinin Gelişimi ve Geleceğe Bakış ,ITO , Yayın no 1989-1
Beyaz Eşya Sektörü, İktisadi Araştırmalar Bölümü, Mart 2016
Küresel Ekonominin Değerlendirilmesi
www.mahfiegilmez.com/2015/06/kuresel-ekonominin-degerlendirilmesi.html
(Sungur, O., 2015) 2000 Sonrası Türkiye Ekonomisi: Büyüme, Enflasyon, İşsizlik, Borçlanma ve Dış Ticarette Gelişmeler
(Başlar,G. 2013) Yeni Medyanın Gelişimi ve Dijitalleşen Kapitalizm
(Aydın,O& Baran, G, 2010) Toplumsal Değişme Sürecinde Evlenme ve Boşanma
44
Vizyon 2050 Türkiye, Eylül 2011, Yayın no: Tusiad-T/2011-09/518
IPSOS Kategori Değerlendirme Araştırması-2016
Fakir Elektrikli Ev Aletleri Web sayfası
Arzum Küçük Ev Aletleri Web sayfası
Tefal Web sayfası
Arçelik A.S. Kurumsal Sayfa
Philips Turkiye Web sayfası
Küçük Ev Aletleri Sektör Raporu-26.06.2015 http://risk.gtb.gov.tr/data/
45